Yapay Zekanın Enerji Tüketimi: Google’ın Verileri Gerçekten Ne Anlatıyor?
Google, yapay zeka uygulamalarının enerji kullanımına dair yeni bir şeffaflık adımı atarak Gemini uygulamasındaki tipik bir sorgunun yaklaşık 0,24 watt-saat elektrik tükettiğini açıkladı. Bu sayı, bir mikrodalga fırının sadece bir saniye çalışmasıyla neredeyse aynı seviyede. İlk bakışta oldukça küçük görünse de, bu verinin yapay zekanın toplam enerji talebini tam olarak yansıtmadığını anlamamız gerekiyor. İnsanların bu konuda yanlış yorumlar yapmasının önüne geçmek için gelin, Google’ın verilerini ve yapay zekanın enerji tüketimini daha detaylı inceleyelim.
Google’ın Rakamları Ne Kadar Kapsayıcı?
Google tarafından paylaşılan 0,24 watt-saatlik enerji kullanımı, yalnızca metin tabanlı sorguları kapsıyor. Oysa yapay zekanın fotoğraf veya video üretirken tükettiği enerji çok daha fazla. Aslında, Google’ın baş bilim insanı Jeff Dean ile yapılan görüşmede, şirketin şu an için görsel ve video içeriklerin enerji kullanımı üzerine detaylı bir analiz planlamadığı ancak bunu göz önünde bulundurmaktan çekinmeyeceği belirtildi.
Ayrıca bu veri, sorguların enerji tüketimi dağılımında ortanca (medyan) değeri temsil ediyor. Yani bazı kısa sorgular çok az enerji kullanırken, uzun ve karmaşık sorgular, özellikle mantık yürütme gerektiren modeller, çok daha fazla enerji tüketebiliyor. Ancak henüz bu daha karmaşık sorguların ne kadar enerji harcadığı hakkında elimizde net bir bilgi bulunmuyor.
Toplam Enerji Kullanımını Anlamak Neden Zor?
Google, Gemini uygulamasına gelen günlük sorgu sayısını açıklamadığı için, toplam enerji tüketimi hakkında net bir fikir sahibi olamıyoruz. Jeff Dean, bu sayının zamanla değişen soyut bir değer olduğunu ve Google’ın kullanıcıların sorgu başına enerji kullanımına odaklanmasını istediğini belirtti.
Oysa OpenAI, rakip bir yapay zeka şirketi olarak ChatGPT için günlük 2,5 milyar sorgu alındığını paylaşıyor. OpenAI’nin sorgu başına ortalama enerji kullanımı 0,34 watt-saat olarak tahmin edildiğinde, bu rakam yılda yaklaşık 300 gigawatt-saat enerjiye denk geliyor. Bu, yaklaşık 30.000 ABD evinin yıllık enerji tüketimine eşdeğer bir büyüklükte. Bu hesaplama, yapay zekanın toplamda ne denli büyük bir enerji talebi oluşturduğunu gözler önüne seriyor.
Yapay Zeka ve Enerji Tüketimi: Bilinmesi Gerekenler
- Yapay zeka sadece sohbet botlarıyla sınırlı değil; internet aramalarından, e-posta ve mesajlaşma uygulamalarına kadar birçok alanda aktif olarak kullanılıyor.
- Google’ın açıkladığı enerji verisi sadece Gemini uygulamasına ait; bu şirketin yapay zekayı kullandığı birçok başka alandaki enerji tüketimi hesaplamalara dahil değil.
- Kullanıcılar tarafından fark edilmeyen ama arka planda çalışan yapay zeka tabanlı hizmetler, toplam enerji tüketimini önemli ölçüde artırıyor.
- Bireysel kullanıcıların yapay zekanın enerji tüketimi konusunda suçluluk hissetmesi gerekmiyor, önemli olan enerji tüketiminin toplam etkisini bilmek ve bu konuda farkındalık yaratmak.
Önümüzdeki yıllarda yapay zekanın enerji talebinin önemli ölçüde artması bekleniyor. Örneğin, ABD’de Meta’ya ait bir veri merkezinin ihtiyaç duyduğu enerji, 2020’li yıllarda iki gigavat doğal gaz kaynağına eşdeğer olacak. Google Cloud’un sadece ABD doğu kıyısı enerji piyasasında yapay zeka için 25 milyar dolar yatırım yapması da bunun göstergesi. 2028 yılı itibarıyla yapay zekanın ABD’de yıllık 326 terawatt-saat elektrik tüketmesi ve 100 milyon tonun üzerinde karbondioksit salımı yapması öngörülüyor.
Sonuç olarak, Google’ın Gemini uygulaması için paylaştığı enerji tüketimi verisi önemli ve sevindirici bir şeffaflık adımı olsa da, yapay zekanın toplam enerji etkisini görmek için bu rakamın ötesine geçmek gerekiyor. Enerji kullanımı konusunda daha fazla açıklama ve veri paylaşımı yapılması, sürdürülebilir yapay zeka kullanımının yolunu açacaktır.