Google, Yapay Zekanın Enerji Tüketimi Hakkında İlk Detaylı Raporunu Yayınladı

Yapay zeka teknolojileri giderek hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelirken, bu sistemlerin enerji tüketimi de merak edilen önemli bir konu oldu. Google, yapay zekâ uygulamalarından biri olan Gemini’nin her bir sorgusu için ne kadar enerji kullandığını açıklayan teknik bir rapor yayımlayarak bu konuda şeffaflık sağlayan ilk büyük teknoloji şirketi oldu. Bu rapor, araştırmacıların uzun süredir beklediği ve yapay zeka teknolojilerinin enerji tüketimine dair ender açıklamalardan biri olarak öne çıkıyor.

Google Gemini’nin Enerji Tüketim Raporunun Detayları

Google’ın yayımladığı rapora göre, Gemini uygulamasına yapılan ortalama bir sorgu (medyan sorgu), yaklaşık 0,24 watt-saat elektrik kullanıyor. Bu tüketim, standart bir mikrodalga fırını yaklaşık bir saniye çalıştırmakla eşdeğer. Sadece elektrik tüketimi değil; aynı zamanda bu sorgunun karbon salımı ve su tüketimi değerleri de raporda paylaşıldı. Özellikle yapay zeka alanında faaliyet gösteren büyük teknoloji şirketleri arasında bu düzeyde ayrıntılı ve şeffaf veri açıklaması yapan ilk şirket olması, raporu çok değerli kılıyor.

Raporda, enerji tüketiminin sadece yapay zeka modellerini çalıştıran özel işlemcilerle sınırlı olmadığı, aynı zamanda bu işlemleri destekleyen tüm altyapının enerji ihtiyacının ölçüldüğü belirtiliyor. Örneğin, Google’ın kendi özel TPU birimleri (yapay zeka için geliştirilmiş işlemci), toplam enerji tüketiminin sadece %58’ini oluşturmaktadır. Geri kalan enerji ise destekleyici sistemler, yedek donanım ve veri merkezi işletme giderleri için kullanılıyor.

Gemini’nin Enerji Tüketiminde Hangi Unsurlar Rol Oynuyor?

Google’ın raporundaki enerji tüketimi bileşenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Yapay Zeka İşlemcileri (TPU’lar): Toplam enerjinin %58’ini kullanıyor.
• Host Makine CPU ve Bellek: Enerjinin %25’i bu bileşenlere gidiyor.
• Yedek Ekipman (Idle Makineler): Olası arızalara karşı hazır bekleyen cihazlar toplam enerjinin %10’unu tüketiyor.
• Veri Merkezi İşletme Masrafları: Soğutma ve enerji dönüşümü gibi altyapı giderleri ise %8 oranında enerji kullanıyor.

Bu kapsamlı yaklaşım, sadece yapay zekanın işlemci gücünü değil, destek altyapısının da enerji tüketimindeki önemini ortaya koyuyor. Ayrıca raporda, metin bazlı sorgular için yapılan hesaplamaların genel enerji tüketimini yansıttığı, ancak görüntü veya video üretimi gibi daha karmaşık görevlerde enerji ihtiyacının çok daha yüksek olabileceği vurgulanıyor.

Enerji Tüketiminde Son Gelişmeler ve Çevresel Etkiler

Google, aynı zamanda Gemini’den gelen medyan sorgunun ortalama karbondioksit salımını da ölçtü: Yaklaşık 0,03 gram CO2. Bu rakam, elektrik tüketimi ile ortalama elektrik kaynaklarından salınan karbonun çarpılması sonucunda ortaya çıktı. İlginç olan, şirketin bu hesaplamada ABD elektrik şebekelerinin ortalamasını değil, kendi satın aldığı temiz enerji projelerinin etkisini hesaba katan pazar bazlı bir karbon emisyon metriği kullanmasıdır.

Google, 2010 yılından beri güneş, rüzgar, jeotermal ve gelişmiş nükleer enerji gibi temiz enerji kaynaklarından 22 gigavatın üzerinde elektrik satın alarak karbon emisyonlarını önemli ölçüde azaltmayı hedefliyor. Ayrıca, Gemini sorguları için kullanılan su tüketimi de raporlandı: Ortalama bir metin sorgusu yaklaşık 0,26 mililitre, yani beş damla su harcıyor. Bu miktar, günlük hayatımızda farkına varmadan gerçekleştirdiğimiz kullanım seviyesine çok yakın.

Öte yandan Google, yapay zeka teknolojilerinin enerji verimliliğinde önemli ilerlemeler kaydettiğini de belirtiyor. Mayıs 2024 ile Mayıs 2025 arasında Gemini sorgularının medyan enerji tüketimi yaklaşık 33 kat azalmış durumda. Bu gelişme, yeni model optimizasyonları ve yazılım iyileştirmelerinin sonucudur.

Google’ın bu tür detaylı raporu yayımlaması, yapay zekanın enerji ve çevre üzerindeki etkilerini anlamak isteyen araştırmacılar ve kullanıcılar için önemli bir bilgi kaynağıdır. Diğer yandan, hâlâ açıklanmayan pek çok veri bulunuyor; örneğin Gemini’nin günlük toplam sorgu sayısı gibi bilgiler kamuoyuyla paylaşılmadı. Ancak bu rapor, yapay zeka kullanımının gerçek dünya enerji etkilerini hesaplamak ve sürdürülebilir çözümler geliştirmek için atılmış önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.